چگونه متوجه می شویم که یک منبع اطلاعات سلامت قابل اعتماد است؟

یک دانشمند علوم رفتاری نکاتی را در مورد اینکه چگونه مطمئن شویم خود را در برابر اطلاعات غلط سلامت مسلح می کنیم به اشتراک می گذارد. بررسی‌ها و تحلیل‌های اخیر نشان می‌دهد که جامعه ما در برابر جذب اطلاعات نادرست، از جمله اطلاعات غلط بهداشتی، به ویژه از طریق انتشار رسانه‌های اجتماعی، آسیب‌پذیر است.

در این زمینه، چگونه می‌توانیم بگوییم که می‌توانیم به یک منبع اطلاعات سلامت اعتماد کنیم، و برای محافظت از خود در برابر توصیه‌های بهداشتی نادرست چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟

در دنیای امروز، اطلاعات سلامت با کمک رسانه های جمعی و انتشار رسانه های اجتماعی به سرعت در حال حرکت است. این بدان معنی است که توصیه های بهداشتی در دسترس ما است، اما همچنین می تواند به این معنی باشد که اگر مراقب نباشیم ممکن است اطلاعات بهداشتی نادرست را دریافت کنیم.

بنابراین ما می‌توانیم به راحتی با اطلاعات نادرست بهداشتی روبرو شویم اطلاعاتی که اشتباه گزارش شده است، تفسیر نادرست یا نادرست است. بر اساس یک نظرسنجی از مصرف کنندگان که توسط Healthline در سال 2024 انجام شد، در میان پاسخ دهندگان در ایالات متحده، بیش از نیمی از آنها گزارش دادند که اطلاعات بهداشتی را از طریق رسانه های اجتماعی جمع آوری کرده اند، و 32٪ گفتند که برای توصیه های بهداشتی به خانواده، دوستان و همکاران اعتماد دارند.

با این حال، علیرغم اعتراف به اتکای شدید به رسانه های اجتماعی برای کسب  اطلاعات سلامت، پاسخ دهندگان نیز به طور قاطع نشان دادند که کاملاً به صحت این منابع اعتماد ندارند. در بریتانیا، یک نظرسنجی ملی که توسط مؤسسه آلن تورینگ در سال 2024 انجام شد، نشان داد که 94 درصد از جمعیت گزارش شده شاهد انتشار اطلاعات نادرست در رسانه های اجتماعی بوده اند.

اما چگونه می‌توانیم بدانیم آنچه که به آن نگاه می‌کنیم اطلاعات دقیقی است یا خیر؟ چگونه می توانیم منابع اطلاعات سلامت خود را تأیید کنیم؟ برای کسب اطلاعات بیشتر، مدیکال نیوز تودی با داون هولفورد، دکتری، محقق در دانشکده علوم روانشناسی در دانشگاه بریستول، بریتانیا صحبت کرد.

هالفورد یک محقق علوم رفتاری است که در روانشناسی ارتباطات و تصمیم گیری تخصص دارد و استراتژی هایی را برای پیشگیری و رد اطلاعات نادرست سلامت مطالعه کرده است.

چرا ما در دام اطلاعات نادرست بهداشتی می افتیم؟

برای درک بهتر اینکه چرا ممکن است در جستجوی کمک و مشاوره گرفتار اطلاعات نادرست بهداشتی شویم، باید به “ریشه های نگرش خود” نگاه کنیم. این مفهوم توسط روان‌شناس متیو هورنزی ابداع شد و به باورها و ایده‌های جهان اشاره دارد که از زمان جوانی در ذهن خود تثبیت کرده‌ایم.

ریشه های نگرش، بخشی از روانشناسی ما هستند و می توانند باورها، جهان بینی ها، احساسات باشند اساساً آنها محرک های انگیزشی هستند که چگونه اطلاعات را پردازش می کنیم.

این «ریشه‌ها» همچنین می‌تواند شامل احساساتی مانند اضطراب در مورد چیزی باشد که ما واقعاً مکانیک آن را درک نمی‌کنیم، از جمله معاینات پزشکی تهاجمی، داروها و واکسن‌ها.

به عنوان مثال، من و تیمم به 11 منبع معتبر نگرش متفاوت نگاه کرده‌ایم که باعث ایجاد باورهای نادرست درباره واکسیناسیون می‌شود. اینها شامل ترس از پیامدهای پزشکی نامطلوب، نگرانی‌های مذهبی، یا حتی تمایل به عقب‌نشینی در برابر دستور دادن به انجام کارها می‌شود  ویژگی‌ای که به عنوان «واکنش» شناخته می‌شود. وقتی اطلاعات (نادرستی) به ما داده می‌شود که با ریشه نگرش ما همسو باشد، به احتمال زیاد آن را در نظر می‌گیریم، زیرا با انگیزه‌های زیربنایی مطابقت دارد. این یک چیز کاملاً رایج است: مردم تمایل دارند اطلاعات را مطابق با الگوهای تفکر و تحقیق موجود خود جستجو و تفسیر کنند.

داون هولفورد، این متخصص همچنین خاطر نشان کرد که اضطراب عمومی در مورد مراجعه به پزشک و انجام اقدامات پزشکی می‌تواند باعث شود اطلاعات نادرستی دریافت کنیم که ممکن است این ترس را تثبیت کند.

در حالی که این ممکن است غیر شهودی به نظر برسد چرا باید بخواهیم همچنان در مورد چیزی احساس اضطراب کنیم؟ در واقع با نحوه عملکرد مغز ما سازگار است. تحقیقات نشان داده است که انسان‌ها بسیار مستعد سوگیری تایید هستند ما دوست داریم به طور انتخابی به دنبال شواهدی برای حمایت از باورها و اضطراب‌های از قبل ثابت شده بگردیم و علاوه بر این، این سوگیری تاییدی تمایلی به‌قدری قوی است که حذف آن واقعا سخت است.

با این حال، هالفورد گفت: «ریشه های نگرش به خودی خود بد یا خوب نیستند. آنها صرفاً محرک های ما هستند که بر اساس تجربیات زندگی و الگوهای فکری ما شکل گرفته اند. این نحوه تعامل آنها با محیط اطلاعاتی است که ممکن است منجر به باور به اطلاعات نادرست شود.

چه کسانی بیشتر در معرض اطلاعات نادرست سلامت هستند؟

پس بزرگترین عامل خطر در هنگام دریافت اطلاعات نادرست چیست؟ چه کسی بیشتر مستعد در نظر گرفتن اطلاعات سلامتنادرست به عنوان واقعیت است و چرا؟

یک بار دیگر، هولفورد به ما گفت که «تحقیقات گسترده‌تری در مورد این موضوع حساسیت وجود دارد، و این نشان می‌دهد که اگر این اطلاعات با ایدئولوژی آنها همسو باشد، افراد تمایل بیشتری به باور اطلاعات دارند.»

با این حال، او همچنین اضافه کرد که برخی از ویژگی‌های روانی ممکن است ما را کم و بیش مستعد جذب اطلاعات نادرست کند.

به عنوان مثال، هالفورد گفت: «تمایل یک فرد برای در نظر گرفتن دیدگاه‌ها و شواهد مختلف، که به عنوان «تفکر فعالانه ذهن باز» شناخته می‌شود، با حساسیت کمتری نسبت به اطلاعات نادرست مرتبط است.

“با در نظر گرفتن همه اینها، من به موضوع حساسیت اینگونه فکر می کنم که “چه کسی می تواند در برابر انواع اطلاعات نادرست آسیب پذیر باشد”. به عبارت دیگر، اینکه کدام گروه مستعدتر خواهد بود بستگی به نحوه ایجاد اطلاعات نادرست برای ایجاد همسویی با افراد دارای اعتقادات آن گروه دارد.

چرا ممکن است مردم به اطلاعات بهداشتی از منابع رسمی بی اعتماد شوند؟

هولفورد همچنین تأکید کرد که برخی از اضطراب‌هایی که افراد را مستعد اطلاعات نادرست و حتی اطلاعات نادرست می‌کند  اطلاعات جعلی که با نیت مخرب توسط بازیگران بد پخش می‌شود ناشی از تجربیات منفی واقعی در سیستم سلامت است.

«برای ارائه چند مثال، ما بیشتر مستعددریافت اطلاعات نادرست خواهیم بود مبنی بر اینکه واکسن‌ها به عنوان یک توطئه خارجی برای عقیم‌سازی افرادی مانند ما در صورتی که تجربیات قبلی داشته‌ایم در بیشتر مواقع مشروع! او خاطرنشان کرد: این ریشه نگرش ما از بی اعتمادی، مثلاً به دولت‌های استعماری را شکل داد.

تجارب نژادپرستی در مراقبت‌های بهداشتی، محرومیت از درمان به موقع به دلیل تعصب جنسیتی، یا صرفاً تجربیات ضعیف کلی در فضاهای سازمانی، همگی می‌توانند اضطراب فرد را تشدید کنند و به حساسیت آن‌ها نسبت به اطلاعات نادرست یا نادرست سلامت کمک کنند.

در عین حال، هولفورد توضیح داد: «اگر واقعاً به آن اهمیت ندهیم، ممکن است کمتر در معرض یک روایت اطلاعات نادرست باشیم که در عشق فرد به همه چیز طبیعی نقش دارد.»

او ادامه داد: «اغلب، این روایت‌ها می‌توانند به روش‌های همپوشانی ساخته شوند تا بتوانند همزمان دو گروه را مورد هدف قرار دهند، اما فکر کردن به اینکه کدام ریشه نگرش هدف یک اطلاعات نادرست است، مفید است.
مداخلات «جیو جیتسو» در برابر اطلاعات نادرست

هولفورد و همکارانش روی توسعه یک استراتژی کار می‌کنند که آن‌ها آن را «مداخلات جیو جیتسو» می‌نامند تا به مردم در مقابله با اطلاعات غلط بهداشتی کمک کنند.

او نحوه عملکرد این استراتژی را توضیح داد: ما «مداخلات جیو جیتسو» را به عنوان استفاده از اطلاعات نادرست علیه خود تصور می کنیم. در جیو جیتسو شما سعی نمی کنید با حریف رو در رو بجنگید، بلکه به آنها اجازه می دهید حمله کنند و از آن نیرو برای مبارزه استفاده کنند. به این ترتیب، می‌توانیم دشمنی قوی‌تر و غیرقابل غلبه را به چالش بکشیم. وقتی به مقیاس چالش با اطلاعات نادرست نگاه می کنیم، فکر می کنم مهم است.

بنابراین مداخلات ما به این می‌پردازد که ویژگی‌های اطلاعات سلامت نادرست چیست، چه چیزی باعث می شود مردم را مستعد دریافت کند، و ما از آن‌ها برای ایجاد مهارت‌های افراد برای دفاع از خود یا دیگران در برابر اطلاعات نادرست استفاده می‌کنیم.»

دو نوع از چنین مداخلات “جیو جیتسو” در برابر اطلاعات غلط بهداشتی عبارتند از:

تلقیح روانی در برابر اطلاعات غلط

این محقق به MNT گفت که تلقیح روانشناختی به این دلیل نامیده می شود که به معنای واقعی کلمه مشابه واکسن عمل می کند. ما مداخلاتی را توسعه می‌دهیم که به مردم در مورد تاکتیک‌های اطلاعات نادرست هشدار می‌دهند برای مثال، اینکه چگونه ممکن است اطلاعات را انتخاب کند، احساسات ما را بازی کند یا به کارشناسان جعلی اعتماد کند تا معتبر به نظر برسد.

بنابراین، ما به مردم اجازه می‌دهیم مقادیر کمی از نحوه کارکرد آن را تجربه کنند، به طوری که بفهمند اطلاعات نادرست چقدر می‌تواند مشکل ساز باشد، و محافظتی برای مواجهه با آن ایجاد کنیم.»

رد همدلانه اطلاعات غلط

با رد همدلانه، محققان «مداخله‌هایی را توسعه می‌دهند که با ریشه‌های نگرش افراد همسو باشد» و همدلی را نشان می‌دهند تا «اصلاح اطلاعات نادرست کمتر احساس خطر کند و شانس بیشتری برای دریافت آن ایجاد کند».

نحوه بررسی دقیق بودن اطلاعات بهداشتی

هولفورد همچنین نکاتی را در مورد چگونگی تأیید صحت اطلاعات بهداشتی یا هر اطلاعاتی که به صورت چاپی یا آنلاین با آن مواجه می‌شویم، ارائه کرد. وی بر اهمیت بررسی و بررسی مجدد منبع اطلاعات تاکید کرد:

تکنیکی به نام خواندن جانبی وجود دارد که می‌توانیم از آن برای تأیید حقایق سلامتی استفاده کنیم. اساساً اگر در یک سایت یا پلتفرم با اطلاعات سلامتی مواجه شویم، در خارج از آن سایت یا پلتفرم به دنبال منابع دیگری می گردیم تا اعتبار منبع اول را مشخص کنیم و اینکه آیا آنچه خوانده ایم توسط منابع مستقل از منبع اصلی پشتیبان گرفته شده است یا خیر.

زمانی که انجام این کار بسیار مهم است، زمانی است که به اطلاعات سلامتی برخورد می کنیم که به نظر می رسد کاملاً با آنچه می خواهیم بشنویم مطابقت دارد، زیرا در این زمان است که بیشتر مستعد ابتلا به اطلاعات نادرست هستیم.

با این حال، او تأکید کرد که کسانی که اطلاعات سلامت و بهداشتی را منتشر می کنند، مانند وب سایت های خبری پزشکی مانند ما، وظیفه دارند قبل از انتشار این اطلاعات برای عموم، حقیقت سنجی فوق العاده دقیق انجام دهند.

قویاً معتقدیم که مسئولیت [تأیید صحت اطلاعات] نمی تواند فقط بر عهده بیماران و مصرف کنندگان باشد. او به MNT گفت به جای اینکه بپذیریم که این فقط به ما بستگی دارد که بفهمیم چه چیزی درست است، می‌توانیم از کنترل بهتر کیفیت اطلاعات در پلتفرم‌هایی حمایت کنیم که مردم برای یافتن اطلاعات بهداشتی به آنجا مراجعه می‌کنند.